PL EN
Z WARSZTATÓW BADAWCZYCH
Tradycyjne i uzupełniające podejścia do ewaluacji efektów polityki senioralnej w Polsce
 
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Jagielloński Szkoła Główna Handlowa
 
 
Data publikacji: 26-05-2020
 
 
Autor do korespondencji
Jolanta Perek-Białas   

nstytut Socjologii Uniwersytet Jagielloński, Grodzka 52, 31-004 Kraków oraz Instytut Statystyki i Demografii, Szkoła Główna Handlowa, ul. Madalińskiego 6/8, 02-554 Warszawa; adresy elektroniczne autorki: jperek@sgh.waw.pl oraz jolanta.perek-bialas@uj.edu.pl
 
 
Problemy Polityki Społecznej 2016;34:91-111
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Celem artykułu jest pokazanie, w jaki sposób można oceniać efekty działań, które składają się na politykę senioralną w Polsce. W artykule pokazano sposób przedstawiania polityki senioralnej w dokumentach rządowych oraz zaprezentowano jej ocenę za pomocą wskaźników wykorzystywanych w międzynarodowych porównaniach. Wskazanie tradycyjnego podejścia do takiej oceny zostało zilustrowane na przykładzie Polski, zarówno na poziomie krajowym, jak i w ujęciu regionalnym. Tradycyjne sposoby oceny zostały ponadto rozszerzone o nowe ujęcie — znane w analizie polityk publicznych od dawna, ale niestosowane w analizach polityki senioralnej w Polsce — czyli tzw. analizę stanów kontrfaktycznych. Celem artykułu jest wskazanie możliwości i zapoczątkowanie systematycznych — tego typu — analiz dla całościowej oceny efektów działań dotyczących osób starszych. Podjęto próbę analizy kontrfaktycznej na podstawie danych Diagnozy Społecznej (2015), której wyniki zostały przedstawione i skomentowane w artykule. W Polsce konieczny jest stały monitoring efektów oddziaływania polityki senioralnej nie tylko za pomocą wskaźników (znanych i modyfikowanych czy nowych w zależności od powiązania z celami polityk). Potrzebna jest także ewaluacja działań za pomocą zaawansowanych metod analitycznych (m.in. z wykorzystaniem analizy stanów kontrfaktycznych).
 
REFERENCJE (41)
1.
ActivAge Consortium (2008). Overcoming the barriers and seizing the opportunities for active ageing policies in Europe. International Social Science Journal, vol. 58, nr 190, first published: December 2006), s. 617–631.
 
2.
Bednarski, M., Szatur-Jaworska, B. (red.) (1999). Wskaźniki społeczne jako narzędzia pomiaru skuteczności i efektywności polityki społecznej. Warszawa: IPiSS.
 
3.
Blackwell, M., Iacus, S., King, G., Porro, G. (2009). cem: Coarsened exact matching in Stata. Stata Journal, vol. 9, nr 4, s. 524.
 
4.
Błędowski, P. (2012), Polityka wobec osób starych — cele i zasady. Studia BAS, nr 2 (30), s. 201–216.
 
5.
Breza, M., Perek-Białas, J. (2014). The Active Ageing Index and its extension to the regional level. Host country paper, Peer Review in Poland: The Active Ageing Index and its extension to the regional level, Kraków. Available at: http://ec.europa.eu/social/Blo....
 
6.
Council of the European Union (2012). Council Declaration on the European Year for Active Ageing and Solidarity between Generations (2012): The Way Forward, 17468/12, SOC 992, SAN 322. Available at: http://europa.eu/ey2012/BlobSe....
 
7.
Golinowska, S. (red.) (2010). Wyzwania Małopolski w kontekście starzenia się społeczeństwa. Podejście strategiczne. Małopolskie Studia Regionalne, nr 2–3.
 
8.
Górniak, J., Keler, K. (2007). Wskaźniki w ewaluacji ex-post programów publicznych. W: A. Haber (red.). Ewaluacja ex-post. Teoria i praktyka badawcza (s. 109–124). Warszawa: PARP.
 
9.
Ho, D., Imai, K., King, G., Stuart, E. (2007). Matching as Nonparametric Preprocessing for Reducing Model Dependence in Parametric Causal Inference. Political Analysis, vol. 15, nr 3, s. 199–236.
 
10.
Karpinska, K., Dykstra, P.A. (2014). The Active Ageing Index and its extension to the regional level: Discussion Paper. W: European Commission Peer Review. Brussels: European Commission.
 
11.
Karpinska, K., Dykstra, P.A. (2015). The Active Ageing Index and its extension to the regional level. Synthesis Report. Brussels: European Commission.
 
12.
Konarski, R., Kotnarowski, M. (2007). Zastosowanie metody propensity score matching w ewaluacji ex-post. W: A. Haber (red.). Ewaluacja ex-post. Teoria i praktyka badawcza (s. 183–207). Warszawa: PARP.
 
13.
Kurowska, A. (2010), Metody eksperymentalne i quasi-eksperymentalne. W: B. Szatur-Jaworska (red.), Ewaluacja w służbach społecznych (s. 130–140). Warszawa: Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej.
 
14.
Kurowska, A. (2011). Wskaźniki społeczne w polityce społecznej: historia, teoria i zastosowanie w praktyce. Warszawa. Difin.
 
15.
Martini, A. (2013). Różne oblicza randomizowanych prób kontrolnych. W: A. Haber, Z. Popis (red.), (R)ewaluacja. Poszukiwanie nowych metod oceny efektów (s. 63–78). Warszawa: PARP.
 
16.
Perek-Białas, J. (2008). Refleksje na temat wykorzystania wskaźników o sytuacji starzejących się populacji — nowe wyzwania, nowe rozwiązania. W: J.T. Kowaleski, P. Szukalski (red.), Pomyślne starzenie się w perspektywie nauk o pracy i polityce społecznej (s. 109–125). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
 
17.
Perek-Białas, J. (2010). Sytuacja ludzi starych w państwach Europy Środkowej i Wschodniej w świetle wskaźników EUROSTATU. W: B. Balcerzak-Paradowska, A. Rączaszek (red. nauk.), Międzynarodowa polityka społeczna — aspekty porównawcze (s. 241–250). Warszawa–Katowice: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Akademia Ekonomiczna w Katowicach.
 
18.
Perek-Białas, J., Małodzińska, A., (2006). System wskaźników w ocenie polityki społecznej wobec ludzi starych-możliwości i ograniczenia. W: J.T. Kowaleski, P. Szukalski (red. nauk.), Starość i starzenie się jako doświadczenie jednostek i zbiorowości ludzkich (s. 141–149). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
 
19.
Perek-Białas, J., Mysińska, E. (2013). Indeks aktywnego starzenia w ujęciu regionalnym. Ekspertyza wykonana na zlecenie Departamentu Polityki Senioralnej, MPiPS, Warszawa, www.senior.gov.pl.
 
20.
Perek-Białas, J., Zwierzchowski, K. (2014). Wskaźnik aktywnego starzenia w ujęciu regionalnym — 2014. Ekspertyza wykonana na zlecenie Departamentu Polityki Senioralnej, MPiPS, Warszawa, www.senior.gov.pl.
 
21.
Portret generacji 50+ w Polsce i w Europie. Wyniki badania zdrowia, starzenia się i przechodzenia na emeryturę w Europie (SHARE) (2014). Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
 
22.
Rosenbaum, P.R., Rubin, D.B. (1983). The central role of the propensity score in observational studies for causal effects. Biometrika, vol. 70, nr 1, s. 41–55.
 
23.
Rubin, D.B., Thomas, N. (1996). Matching using estimated propensity scores: relating theory to practice. Biometrics, vol. 52, nr 1, s. 249–264.
 
24.
Strawiński, P. (2008). Quasi-eksperymentalne metody ewaluacji. W: A. Haber (red.), Środowisko i warsztat ewaluacji (s. 193–220). Warszawa: PARP.
 
25.
Stuart, E.A. (2010). Matching methods for causal inference: A review and a look forward. Statistical science: a review journal of the Institute of Mathematical Statistics, vol. 25, nr 1, s. 1–21.
 
26.
Szatur-Jaworska, B. (2000). Ludzie starzy i starość w polityce społecznej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.
 
27.
Szatur-Jaworska, B. (2015). Polityka senioralna w Polsce — analiza agendy. Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje, nr 30 (3), s. 47–75. Dostępny w Internecie na www.problemypolitykispolecznej.pl [dostęp: 29.04.2016].
 
28.
Trzciński, R. (2009). Wykorzystanie techniki propensity score matching w badaniach ewaluacyjnych. Warszawa: PARP.
 
29.
Theiss, M. (2012). Trafna polityka lokalna? Przykład polityki społecznej wobec ludzi starych. Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje, nr 7 (17), s. 149–165. Dostępny w Internecie: http://recesja.icm.edu.pl/ips/... [dostęp: 15.05.2015].
 
30.
UNECE/ European Commission (2015). Active Ageing Index 2014: Analytical Report, Report prepared by Asghar Zaidi of Centre for Research on Ageing, University of Southampton and David Stanton, under contract with United Nations Economic Commission for Europe (Geneva), co-funded by the European Commission’s Directorate General for Employment, Social Affairs and Inclusion (Brussels).
 
31.
Walker, A.C. (2002). A strategy for active ageing. International Social Security Review, vol. 55, nr 1, s. 121–38.
 
32.
Walker, A.C., Maltby, T. (2012). Active ageing: a strategic policy solution to demographic ageing in the European Union. International Journal of Social Welfare, vol. 21, supl. 1, s. 117–130.
 
33.
WHO (World Health Organization) (2002). Active ageing: a policy framework. http://www.who.int/ageing/publ....
 
34.
Zaidi, A., Gasior, K., Hofmarcher, M.M., Lelkes, O., Marin, B., Rodrigues, R., Schmidt, A., Vanhuysse, P., Zolyomi, E. (2013). Active Ageing Index 2012: Concept, Methodology and Final Results. EC/UNECE, Active Ageing Index Project, UNECE Grant ECE/GC/2012/003, European Centre for Social Welfare Policy and Research, Vienna.
 
35.
Uchwała nr 137 Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie ustanowienia Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2012–2013 (Monitor Polski 2012 r., poz. 642).
 
36.
Uchwała nr 237 Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2013 r. w sprawie ustanowienia Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014–2020 (Monitor Polski 2014 r., poz. 52).
 
37.
Uchwała nr 238 Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2013 r. w sprawie przyjęcia dokumentu Założenia Długofalowej Polityki Senioralnej w Polsce na lata 2014–2020 (Monitor Polski 2014 r., poz. 118).
 
ISSN:1640-1808
Journals System - logo
Scroll to top