Spółdzielnie socjalne mające na celu reintegrację zawodową osób zagrożonych wykluczeniem społecznym stanowią od wielu lat ważny instrument w polityce rynku pracy wielu krajów. Funkcjonowanie polskich spółdzielni socjalnych ma znacznie krótszą, zaledwie kilkuletnią historię. Możliwość wsparcia procesu rozwoju tych podmiotów jest uzależniona od wiedzy na temat warunków ich funkcjonowania. Pierwsze kompleksowe badania nad kondycją i działalnością spółdzielni socjalnych — pt. „Monitoring spółdzielni socjalnych 2010” — w Polsce zostały przeprowadzone w 2011 r. To ogólnopolskie badanie w znaczący sposób wypełnia deficyt informacji o sytuacji środowiska spółdzielców socjalnych. W niniejszym artykule została przedstawiona specyfika oraz wybrane wyniki tego badania. Omówione zostały kluczowe wymiary sytuacji krajowych spółdzielni socjalnych, a więc scharakteryzowano strukturę organizacyjną, pola działalności, sytuację finansową, zakres i formy wsparcia z jakich korzystają spółdzielcy i oceny rozwiązań prawnych. Przedstawiony materiał pozwala nie tylko ocenić stan polskiej spółdzielczości socjalnej, ale także daje możliwość zdiagnozowania potrzeb tego środowiska.