STUDIA
Budowanie subsydiarnych relacji pomiędzy
podmiotami polityki i pomocy społecznej
a rozwój środowiskowej pracy socjalnej
| 1 | Akademia Pedagogiki Specjalnej
im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie |
AUTOR DO KORESPONDENCJI
Izabela Rybka
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, ul. Szczęśliwicka 40, 02-353 Warszawa; adres elektroniczny autorki: izabela.rybka@gmail.com
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, ul. Szczęśliwicka 40, 02-353 Warszawa; adres elektroniczny autorki: izabela.rybka@gmail.com
Data publikacji: 28-05-2020
Problemy Polityki Społecznej 2014;25:87–106
SŁOWA KLUCZOWE
subsydiarnośćaktywna polityka społecznapraca społecznaorganizowanie się społeczności lokalnejProgramy Aktywności Lokalnej
STRESZCZENIE ARTYKUŁU
Cele aktywnej polityki społecznej, zwłaszcza wdrażanie zasady pomocniczości, rosnące
znaczenie oddolnych inicjatyw społecznych, promowanie wspólnej pracy społecznej mają
być realizowane w latach 2008–2015, w ramach systemowych projektów aktywnej integracji Programów Aktywności Lokalnej. Usługi społeczne na rzecz społeczności zagrożonych
wykluczeniem społecznym winny skutkować upodmiotowieniem lokalnych społeczności
i rozwojem współpracy opierającej się na zasadzie subsydiarności pomiędzy władzami
a lokalnymi podmiotami (instytucjami?). Po kilku latach, okazuje się jednak, że Programy
Aktywności Lokalnej były dotychczas realizowane w niewielkiej liczbie ośrodków pomocy
społecznej a prowadzone w nich działania nie charakteryzowały się wartościami i metodologią charakterystyczną dla pracy socjalnej. Brak wypracowanej tradycji współpracy
między ośrodkami pomocy społecznej a innymi lokalnymi podmiotami polityki społecznej,
jak i współpraca w oparciu o relacje paternalistyczne zamiast partnerstwa między sektorem publicznym a sektorem obywatelskim nie wspierają środowiskowej pracy socjalnej
opartej na zasadzie subsydiarności.
REFERENCJE (39)
1.
Badanie ewaluacyjne projektów systemowych ośrodków pomocy społecznej i powiatowych centrów pomocy rodzinie realizowanych w ramach Działania 7.1 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Opolu, Opole 2013.
2.
Bąbska B. i in. (2011), Ramowy model środowiskowej pracy socjalnej/organizowania społeczności lokalnej [mps], Warszawa, Stowarzyszenie Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL, Instytut Spraw Publicznych.
3.
Błędowski P., Kubicki P. (2009), Pomoc społeczna – główna instytucja socjalna na szczeblu lokalnym, „Polityka Społeczna”, nr 11/12.
4.
Dudkiewicz M. (2011), Analiza psola semantycznego pojęcia „praca socjalna metodą środowiskową”, w: M. Dudkiewicz (red.), Pracownicy socjalni: pomiędzy instytucją pomocy społecznej a środowiskiem lokalnym, Warszawa, Instytut Spraw Publicznych.
5.
Dudkiewicz M. (red.) (2013), Oblicza zmiany społecznej. Studia przypadków, Warszawa, Instytut Spraw Publicznych.
6.
Dylus A. (1993), Zasada pomocniczości a procesy transformacji, „Polityka Społeczna”, nr 9.
7.
Ewaluacja projektów systemowych ośrodków pomocy społecznej i powiatowych centrów pomocy rodzinie realizowanych w województwie śląskim w ramach działania 7.1 PO KL, Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Województwa Śląskiego, Katowice 2013.
8.
Giddens A. (1999), Trzecia droga. Odnowa socjaldemokracji, tłum. H. Jankowska, Warszawa, „Książka i Wiedza”.
9.
Grewiński M. (2009), Wielosektorowa polityka społeczna. O przeobrażeniach państwa opiekuńczego, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP w Warszawie.
10.
Grzegorczyk A. (1998), Subsydiarność w filozoficznej wizji działań społecznych, w: D. Milczarek (red.), Subsydiarność, Warszawa, Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego.
11.
Izdebski H. (2003), Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Komentarz, Warszawa, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
12.
Karwacki A. (2010), Papierowe skrzydła. Rzecz o spójnej polityce aktywizacji, Toruń, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
13.
Kaźmierczak T. (2011), Pracownicy socjalni wobec nowych ról zawodowych, w: M. Rymsza (red.), Czy podejście aktywizujące ma szansę? Pracownicy socjalni i praca socjalna w Polsce 20 lat po reformie systemu pomocy społecznej, Warszawa, Instytut Spraw Publicznych.
14.
Księżopolski M. (2011), Dokąd zmierza polityka społeczna w Polsce?, „Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje”, nr 16.
15.
Lewis J. (2008), Państwo i trzeci sektor w nowoczesnych państwach opiekuńczych: niezależność, instrumentalizacja, partnerstwo, w: E. Biernacka, M. Mozga-Górecka, J. Herbst (red.), Trzeci sektor dla zaawansowanych. Nowoczesne państwo i organizacje pozarządowe. Wybór tekstów, Warszawa, Stowarzyszenie Klon/Jawor.
16.
Makowski G. (red.) (2008), U progu zmian. Pięć lat ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, Warszawa, Instytut Spraw Publicznych.
17.
Mendel M., Rymsza M. (2012), Po co nam pracownicy socjalni – organizatorzy społeczności? Solidarność, partnerstwo, przymierze w środowiskowej pracy socjalnej, w: M. Rymsza (red.), Pracownicy socjalni i praca socjalna w Polsce. Między służbą społeczną a urzędem, Warszawa, Instytut Spraw Publicznych.
18.
Metaewaluacja projektów systemowych realizowanych w Działaniu 7.1 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki na podstawie raportów końcowych z ewaluacji przeprowadzonych przez Regionalne Ośrodki Polityki Społecznej w 2010 r., Departament Zarządzania Europejskim Funduszem Społecznym, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, maj 2011.
19.
Millon-Delson Ch. (1998), Zasada subsydiarności – założenia, geneza, problemy współczesne, w: D. Milczarek (red.), Subsydiarność, Warszawa, Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego.
20.
Niesporek A. (2013), Organizowanie społeczności lokalnej. Szkice socjologiczne, Warszawa, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Janusza Korczaka.
21.
Piątek K. (2005), Aktywność i adaptacja w polityce i w pracy socjalnej: modele i realia, w: W. Wesołowski, J. Włodarek (red.), Kręgi integracji i rodzaje tożsamości. Polska, Europa, świat, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
22.
Racław M. (2011), Ludzie instytucji i ludzie w instytucji. Pracownicy socjalni o swojej pracy, w: M. Dudkiewicz (red.), Pracownicy socjalni: pomiędzy instytucją pomocy społecznej a środowiskiem lokalnym, Warszawa, Instytut Spraw Publicznych.
23.
de Robertis C. (1998), Metodyka działania w pracy socjalnej, tłum. G. Karbowska, Katowice, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.
24.
Rymsza M. (1998), Urynkowienie państwa czy uspołecznienie rynku? Kwestia socjalna w Trzeciej Rzeczypospolitej na przykładzie ubezpieczeń społecznych, Warszawa, „Tepis”.
25.
Rymsza M. (2003), Aktywna polityka społeczna w teorii i praktyce, w: T. Kaźmierczak, M. Rymsza (red.), W stronę aktywnej polityki społecznej, Warszawa, Instytut Spraw Publicznych.
26.
Rymsza M. (2004), Reformy społeczne lat dziewięćdziesiątych. Próba podsumowania, w: M. Rymsza (red.), Reformy społeczne. Bilans dekady, Warszawa, Instytut Spraw Publicznych.
27.
Rymsza M. (red.) (2011), Czy podejście aktywizujące ma szansę? Pracownicy socjalni i praca socjalna w Polsce 20 lat po reformie systemu pomocy społecznej, Warszawa, Instytut Spraw Publicznych.
28.
Rymsza M. (red.) (2014), Praca środowiskowa – tradycja i teraźniejszość. Dobre praktyki, Warszawa, Instytut Spraw Publicznych.
29.
Rymsza M., Hryniewicka A., Derwich P. (2004), Jak wprowadzić w życie zasadę pomocniczości państwa: doświadczenia lat dziewięćdziesiątych, w: M. Rymsza (red.), Współpraca sektora obywatelskiego z administracją publiczną, Warszawa, Instytut Spraw Publicznych.
30.
Rymsza M., Zimmer A. (2008), Zakorzenienie organizacji non profit: relacje między rządem a sektorem non profit, w: E. Biernacka, M. Mozga-Górecka, J. Herbst (red.), Trzeci sektor dla zaawansowanych. Nowoczesne państwo i organizacje pozarządowe. Wybór tekstów, Warszawa, Stowarzyszenie Klon/Jawor.
31.
Skrzypczak B. (2011), Organizowanie społeczności lokalnej – pedagogiczne uwarunkowania środowiskowej usługi społecznej, w: M. Grewiński, B. Skrzypczak (red.), Środowiskowe usługi społeczne – nowa perspektywa polityki i pedagogiki społecznej, Warszawa, Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP w Warszawie, Dom Wydawniczy Elipsa.
32.
Sobiesiak P. (2008), Ustawowe zasady współpracy w praktyce, w: G. Makowski (red.), U progu zmian. Pięć lat ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, Warszawa, Instytut Spraw Publicznych.
33.
Szpringer W. (1998), Subsydiarność jako zasada ustrojowa w państwie federalnym – członku.
34.
Unii Europejskiej (na przykładzie RFN), w: D. Milczarek (red.), Subsydiarność, Warszawa, Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego.
37.
Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, Dz. U. z 2003 r. Nr 96, poz. 873 z późn. zm.
38.
Wódz K. (1998), Praca socjalna w środowisku zamieszkania, Katowice, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.
39.
Zasady przygotowania, realizacji i rozliczania projektów systemowych Ośrodków Pomocy Społecznej, Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie oraz Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007–2013, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2012.
ARTYKUŁ POWIĄZANY
